Evan James (1809-1878) a James James (1833-1902)
Ysgrifenwyd geiriau anthem genedlaethol Cymru, Mae Hen Wlad Fy Nhadau, gan y bardd Evan James o Bontypridd yn 1856. Ganed Evan, neu Ieuan ap Iago fel yr oedd yn cael ei adnabod, yng Nghaerffili yn 1809, ond symudodd i Bontypridd yn 1847. Gwehydd a gwerthwr gwlân ydoedd Evan, ac roedd yn gweithio yn ei felin ar lan Afon Rhondda. Roedd ganddo saith o blant a bu hefyd yn berchen tafarn yn Argoed, Sir Fynwy.
Cyfansoddwyd y dôn gan fab Evan, sef James James, neu Iago ap Ieuan. Telynor a cherddor oedd James ac roedd yn ennill ei fywoliaeth drwy ganu’r delyn yn nhafarnau’r ardal. Symudodd James i Aberpennar ac yna i Aberdâr.
Evan James James James